Ankara şirket avukatı ya da İstanbul şirket avukatı şeklinde bir sınıflandırma doğru olmayacaktır. Şirket avukatı daha doğrusu şirketler ve ticaret hukuku alanında hizmet veren avukatlık büroları, takım arkadaşlarının yetkinlik ve sayılarına göre birçok ildeki dosyalarda hizmet verebilmektedir. Ankara merkezli büromuz şirket avukatlığı konusunda birçok ilde müvekkillerine hizmet vermektedir. Şirket avukatı nedir ya da şirket avukatı nasıl seçilir gibi çeşitli soruların cevapları aşağıda kısaca izah edilmiştir.

Şirket Avukatı Nedir? Şirket Avukatı Ne İş yapar?

Şirket avukatları, aylık belli bir ücret karşılığında bir şirketin hukuki işlerini yöneten profesyonellerdir. Şirket avukatları, şirket dışında sözleşmeli olarak veya şirket içinde bağlı olarak çalışırlar. Şirketin yasal gereksinimlerini karşılamak için çeşitli hukuki konularda danışmanlık yaparlar. Şirketin dava ve icra dosyalarının takibi sağlarlar.

Şirketler Avukat Bulundurmak Zorunda Mıdır?

Türk hukuk sistemi, işletmelerin hukuki açıdan daha güvenli bir şekilde faaliyet göstermelerini sağlamak amacıyla bazı şirketlere avukat bulundurma zorunluluğu getirmiştir. Bu zorunluluk, Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenmiştir.

Anonim Şirketler: Esas sermayesi 1.250.000 TL ve üzeri olan anonim şirketler, sözleşmeli avukat bulundurmak zorundadır.

Yapı Kooperatifleri: Üye sayısı yüz veya daha fazla olan yapı kooperatifleri de aynı şekilde sözleşmeli avukat bulundurmak zorundadır.

Anonim şirketler veya yapı kooperatifleri sözleşmeli olarak bir avukatla anlaşmazlar veya bünyelerinde bir avukat istihdam etmezlerse bu konuda haklarında ceza uygulanacaktır. Şirket avukatı bulundurma zorunluluğuna uymamasının cezası, avukat bulundurulmayan her ay için brüt asgari ücretin iki katı kadar idari para cezasıdır. Yani 2024 yılı için bu ceza aylık 40.005,00 TL, yıllık 480.060,00 TL tutarındadır.

Şirket Avukatının Görevleri ve Sorumlulukları Nelerdir?

• Hukuki Danışmanlık: Şirket avukatı, şirketin faaliyetleri sırasında hukuki konularda danışmanlık yapar. Bu danışmanlık hizmetleri daha çok, ticari sözleşmeler, ticari alım satımlar, senet ve çek gibi evrakların kullanımları, telif hakları, marka tescili, şirketler hukuku, kişisel verilerin korunması gibi konuları içerir. Ancak şirket avukatının verebileceği danışmanlık kapsamı bunlardan çok daha geniştir.

• Dava ve İcra Takipleri: Şirket avukatı, şirketi mahkemede temsil eder ve dava süreçlerini yönetir. Ayrıca icra takipleri ve tahkim süreçleriyle ilgilenirler. Bu noktada şirket avukatı, dava veya uyuşmazlık konusu olayla ilgili tüm evrak ve delilleri toplar, bunları bir hakim gibi inceler, muhtemelen neticeleri ve riskleri şirket yöneticileri ile paylaşarak sürpriz sonuçları engellemeye çalışır.

• İş Hukuku: İş hukuku alanında çalışan şirket avukatları, işçi hakları, işten çıkarmalar, iş sözleşmeleri ve işçi sağlığı ve güvenliği gibi konularda danışmanlık yapar. Gerektiğinde iş sözleşmelerinin, işçiler hakkında tutulacak tutanakların düzenlenmesine yardım eder. Bunun yanında işçilerin kıdem veya ihbar tazminatı hak edip etmediği konularında insan kaynakları birimlerine yardımcı olur.

• Şirket İçi Eğitim: Şirket avukatları, gerektiğinde çalışanlara hukuki konularda eğitim verir ve şirket politikalarını uygulamalarını sağlar. Örneğin pazarlama görevlilerinin (plasiyer) şirket adına aldıkları çek ve senetlerde nelere dikkat edileceğini öğrenmeleri gerektiğinde şirket avukatı bu konuda çalışanlara bir eğitim verebilir.

Şirket Avukatı Nasıl Seçilir?

Şirket avukatı seçerken, hukuki uzmanlık alanlarına dikkat edilmelidir. İş hukuku, ticaret hukuku, icra hukuku gibi alanlarda deneyimli bir avukat tercih edilmelidir.

Referanslar ve geçmiş çalışmalar incelenmelidir.

İyi iletişim becerilerine sahip bir avukat seçilmelidir.

Özellikle uygulamada mesai saatleri içinde dahi avukatların telefonlara çıkmadığı sıkça şikayet edilen bir konudur. Bu anlamda avukatınıza telefonla ulaşamasanız bile aynı gün içerisinde size geri dönüş yapıp yapmadığına dikkat etmeniz gereklidir.

Şirket Avukatı Hangi Davalara Bakar?

Şirket avukatı şirketle ilgili çok çeşitli davalara bakabilir. Örnek olarak sayılacak olursa;

Şirket avukatının bakacağı davalar alım satım, kiralama sözleşmelerinden kaynaklı alacak davaları olabilir.

Rakip firmaların veya müşterilerin hatalı veya karalayıcı davranışlarından dolayı tazminat davaları olabilir.

Taraflar arasında imzalanan sözleşmelere aykırı davranışlarla ilgili davalar da şirket avukatı tarafından takip edilir.

Firmanın isim hakkının korunması davalarına şirket avukatı bakabilir.

İşçilerin açtığı tazminat veya alacak davaları , işten çıkarmalarla ilgili işe iade davaları, iş kazasından kaynaklı maddi veya manevi tazminat davaları şirket avukatlarının baktığı davalardır.

Şirket çalışanlarının veya faaliyetlerinin 3. Kişilere verdiği zararlarla ilgili (mesela trafik kazası) davalara şirket avukatı katılır.

Şirketin fikri mülkiyet haklarını korumak için dava açabilir.

Şirket aleyhinde kesilen para cezalarının iptali için dava açabilir.

Şirketin alacaklı veya borçlu olduğu icra takiplerini yönetir. Hacizlere gider.

Yukarıda sayılan örnekler dışında pek iş veya işlem şirket avukatı tarafından gerçekleştirilir.

Şirket Avukatı Tarafından Verilen Hukuki Danışmanlık Hizmetleri

Şirket avukatları, şirketin iş yapış biçimini yasal olarak optimize etmek için hukuki danışmanlık hizmetleri sunar.

• Önleyici hukuk danışmanlığı:  muhtemel veya potansiyel hukuki sorunların ortaya çıkmasını engellemeye odaklanan bir hukuk hizmeti türüdür. Şirket hukuk danışmanları, işletmenin karşılaşabileceği hukuki sorunları önceden tanımlayarak bu sorunların ortaya çıkmasını engellemeye çalışır. Şirket avukatının en önemli rolü önleyici hukuk danışmanlığı alanında ortaya çıkar. Şirket avukatları, pek çok ciddi sorun daha ortaya çıkmadan müdahale ederek şirketi ciddi bedeller ödemekten kurtarabilir.

• Şirket Kuruluşu ve Yönetimine İlişkin Hukuk Danışmanlığı: Şirketin kuruluşundan tasfiyesine kadar tüm hukuki prosedürlerde yol gösterir.

• İş Hukuku Danışmanlığı: İşçi hakları, iş sözleşmeleri, işten çıkarmalar gibi iş hukuku konularında danışmanlık yapar.

• Sözleşmeler Hukuku Danışmanlığı: Şirketin hazırladığı ve karşı taraftan gelen tüm sözleşmelerin kontrolünü sağlar. Şirket adına gerekli sözleşmeleri hazırlar.

• Ticaret Hukuku Danışmanlığı: Ticari anlaşmaların hazırlanması ve değerlendirilmesi konusunda yardımcı olur.

• Vergi Hukuku Danışmanlığı: Vergi yasalarına uyum sağlama konusunda rehberlik eder.

• Fikri Mülkiyet Hukuku Marka ve Patent Danışmanlığı: Şirketin fikri mülkiyet haklarını korumak için danışmanlık yapar.

• Rekabet Hukuku ve Regülasyonları Alanında Hukuk Danışmanlığı: Rekabet hukuku konularında bilgi sağlar.

• Bilişim Hukuku Danışmanlığı: Teknoloji ve bilişim alanındaki hukuki konularda yardımcı olur.

• KVKK Uyum Danışmanlığı: Kişisel verilerin korunması konusunda danışmanlık yapar.

• Online Hukuk Danışmanlığı: Şirketlerin sosyal medya platformlarında veya internette yaşadıkları sıkıntılarla ilgili konularda rehberlik eder.

Bu başlıklar dışında şirket avukatı yasal riskleri azaltmak için şirkete rehberlik eder.

Şirket Avukatının İlgilendiği İcra Takipleri ve İcra Davaları

Şirket avukatları, alacak tahsilatı için icra takipleri yapar.

Şirket adına düzenlenmiş çek ve senetleri icra takibine koyar. Gerektiğinde borçlu tarafın mal kaçırmasını engellemek için mahkemeden ihtiyati haciz kararı alır ve tebligat yapılmaksızın doğrudan borçlu tarafa hacze gidilmesini sağlar.

Sözleşme, fatura ve sevk irsaliyeleri , e-posta yazışmaları, banka dekontları ile de icra takibi başlatabilir.

Şirket avukatı, açılan icra takipleri ile ilgili davalara da katılır.

İşçiler aleyhinde açılan ve işçilerin maaşına haciz konulan dosyalarda gerekli yazışmayı şirket adına yapar.

İş Hukuku Alanında Şirket Avukatı Ne Hizmet Verir?

İşçi davalarında, şirketler çeşitli sorunlarla karşılaşabilir. İş hukuku alanında işçi ile işveren arasındaki ilişkiyi düzenleyen yasal düzenlemeler ve uyuşmazlıklar, bu sorunların temelini oluşturur. İşte işçi davalarında şirketlerin sıkça karşılaştığı bazı sorunlar aşağıda listelenmiş olup şirket avukatı sorunların çözülmesinde kilit rol oynar.

• İşten Çıkarma ve İşten Çıkarma Nedenleri: İşverenler, işçileri işten çıkardıklarında yasal prosedürlere ve işçinin haklarına uygun davranmalıdır. İşten çıkarma nedenleri, işçinin performansı, disiplinsiz davranışları, ekonomik sebepler veya işletme gereksinimleri gibi faktörlere dayanabilir. Ancak işten çıkarma işlemi haksız veya hukuka aykırı yapıldığında işçi dava açabilir. Uygulamada şirket avukatı olmayan firmaların genellikle bu konuda prosedüre uymamaları sebebi ile davaları kaybettiği görülmektedir.

• İşçi Ücretleri ve İhbar Tazminatı: İşçi ücretleri, maaş artışları, fazla mesai ücretleri ve diğer ödemeler işçi davalarının sıkça ele alındığı konulardır. İhbar tazminatı da işçinin işten çıkarılması durumunda gündeme gelir. İşçinin maaşının sigortaya bildirilenden farklı olması da bu kapsamda değerlendirilir. Şirketlerin karşılaştığı bu sorunlar şirket avukatının danışmanlığında kalıcı şekilde çözüme kavuşturulabilir.

• İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları: İşçi davalarında iş kazaları ve meslek hastalıkları önemli bir yer tutar. İşverenler, işçilerin güvenli çalışma koşullarını sağlamakla yükümlüdür. İş kazaları veya meslek hastalıkları sonucu işçi tazminat talep edebilir. Bu tazminatlar işçinin yaşına ve aile durumuna göre değişmekle birlikte milyonlarca lirayı bulmakta firmaların iflas etmesine sebep olmaktadır. Bu sebeple gerek önleyici hukuk danışmanlığı gerekse iş hukuku danışmanlığı hizmetleri ile şirket avukatları bu konuda firmaları ciddi derecede kâra geçiren hizmetler sunmaktadır.

• Mobbing ve Taciz: İşyerinde mobbing (psikolojik şiddet) veya cinsel taciz gibi durumlar işçi davalarında sıkça ele alınır. İşverenler, bu tür durumları önlemek ve işçileri korumakla yükümlüdür. Şirket avukatları bu konuda hemen inisiyatif alarak sorunu büyümeden engelleyebilir.

• İş Sözleşmeleri ve İş yeri Yönetmelikleri: İşçi davalarında iş sözleşmeleri, tarafların hak ve yükümlülüklerini düzenler. İşçi veya işveren, iş sözleşmesine aykırı davranışlardan dolayı dava açabilir. İş yerinin iç işleyişini düzenleyen, genel kurallardan ziyade yer işyerinin kendine özgü sistemini yansıtan işyeri yönetmelikleri şirket içi sistemin nasıl işleyeceğini ve kuralların nasıl uygulanacağını detaylandırır. Şirket avukatları işyeri yönetmeliklerinin hazırlanmasında önemli rol oynar.

• İşe İade Davaları: Belli şartlarda işten çıkarılan işçi, haksız veya hukuka aykırı işten çıkarıldığını düşünüyorsa işe iade davası açabilir. Bu tür davalarda işverenler işçinin işten çıkarılma nedenini kanıtlamak zorundadır. Aksi halde 8 maaşa kadar tazminat ödemek zorunda kalabilir. Bu noktada şirket avukatının danışmanlığı çok önem arz eder.

• Arabuluculuk Toplantıları: İşçi davalarında dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunludur. Diğer bir deyişle işçi davaları dava şartı zorunlu arabuluculuk sürecinin yürütülmesi gereken davalardır. Bu toplantılarda işverenlerin şirket avukatı tarafından temsil edilmesi önem arz eder. Şirket avukatı arabuluculuk sürecinde yapacağı görüşme ve müzakereler ile şirkete avantaj kazandırabilir, sorunları büyümeden çözebilir.

The post ŞİRKET AVUKATI NEDİR ? (ANKARA ŞİRKET AVUKATI) appeared first on Selçuklu Hukuk Bürosu.

Çek, unsurları kanunda düzenlenen kayıtsız şartsız ödeme araçlarından birisidir. Genelde ticari hayatta, ticari mal alımında veya borç ödemesinde para yerine kullanılmaktadır. Çek tanımından sonra; çeki kaybeden kişi ne yapmalıdır/çek kaybolması durumunda ne yapılır, çeki çalınan kişi ne yapmalıdır, çek iptali nedir sorularına cevap vermeye çalışacağız.

Çekin geçerlilik şartları TTK madde 780’de düzenlenmiştir. Buna göre

MADDE 780 – (1) Çek;

a) Senet metninde “çek” kelimesini ve eğer senet Türkçe’den başka bir dille yazılmış ise o dilde “çek” karşılığı olarak kullanılan kelimeyi,

b) Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi,

c) Ödeyecek kişinin, “muhatabın” ticaret unvanını,

d) Ödeme yerini,

e) Düzenlenme tarihini ve yerini,

f) Düzenleyenin imzasını,

g) Banka tarafından verilen seri numarasını,

h) Karekodu,

içerir.

(2) Çek alacaklıları, ellerinde bulunan çek ile çek hesabı sahibine ve bu çeki düzenleyenlere ilişkin verilere karekod aracılığıyla erişim sağlayabilir. Karekodile;

a) Çek hesabı sahibinin adı, soyadı veya ticaret unvanı,

b) Çek hesabı sahibinin tacir olması halinde, ticaret siciline tescil edilen yetkililerinin adı, soyadı veya ticaret unvanı,

c) Çek hesabı sahibinin, çek hesabı bulunan toplam banka sayısı,

d) Çek hesabı sahibine ait bankalara ibraz edilmemiş çek adedi ve tutarı,

e) Düzenlenerek bankalara teslim edilen çeklerin adedi ve tutarı,

f) Son beş yıl içerisinde ibrazında ödenen çeklerin adedi ve tutarı,

g) İbraz edilen ilk çekin ibraz tarihi,

h) İbraz edilen son çekin ibraz tarihi,

ı) İbrazında ödenen son çekin ibraz tarihi,

i) Son beş yılda “karşılıksızdır” işlemi gören ve halen ödenmemiş çeklerin adedi ve tutarları,

j) Son beş yılda “karşılıksızdır” işlemi gören ve sonradan ödenen çeklerin adedi ve tutarı,

k) Son beş yılda “karşılıksızdır” işlemi gören son çekin ibraz tarihi,

l) Çek hesabı sahibi hakkında çek hesabı açma yasağı bulunup bulunmadığı, varsa yasaklama kararının tarihi,

m) Her bir çek yaprağı ile ilgili olarak tedbir kaydı olup olmadığı,

n) Çek hesabı sahibi tacirse, iflasına karar verilip verilmediği, iflasına karar verilmişse kararın tarihi,

çek hesabı sahibi ya da cirantanın rızası aranmaksızın üçüncü kişilerin erişimine sunulur.

(3) İkinci fıkrada belirtilen verilere ulaşılmasını sağlayacak karekod okutma ve bilgi paylaşım sistemi 5411 sayılı Kanunun ek 1 inci madde hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi tarafından oluşturulur. Risk Merkezi sistemdeki verileri, 5411 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin on birinci fıkrası uyarınca bilgi alışverişini gerçekleştirdiği şirket ile paylaşmaya yetkilidir. Bu yetki kullanıldığı takdirde sistem bilgilerin paylaşıldığı şirket nezdinde kurulabilir.

(4) Çekte yer alacak MERSİS numarası ile karekodun tanım ve içerikleri ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının müştereken çıkaracağı tebliğle belirlenir.

ÇEK HANGİ HALLERDE ZİYAA UĞRAR (ZAYİ OLUR)?

Çek düzenlenip lehtara teslim edildikten sonra veya teslim aşamasında çeşitli nedenlerle lehtarın himayesinden çıkabilmektedir. Örneğin, çekin herhangi bir nedenle kaybolması, yanması, tahrif olması veya çekin bulunamaması ya da çekin çalınması veya teslim aşamasında kargonun çalınması ya da kaybolması gibi nedenlerle çek zayi olabilir.

ÇEKİN ZAYİ OLMASI NEDİR ?

Çekin zayi olması nedir sorusuna bir üst başlıkta cevap verilmiştir. Ancak daha açık ve basit bir anlatımla çekin zayi olması şöyle de açıklanabilir:

Çekin zayi olması, lehtarın herhangi bir nedenle çekten yararlanamaması yani çeki kaybetmesi veya çeke ulaşamaması diyebiliriz.

ÇEKİ KAYBEDEN KİŞİ NE YAPMALIDIR/ÇEK KAYBOLMASI DURUMUNDA NE YAPILIR ?

Çeki zayi eden/çeki kaybeden kişi ne yapmalıdır sorusuna cevap verebilmek için önce çeke ne olduğunun bilinmesi gereklidir.

• Çek çalınmışsa, bu durumda çeki çalınan kişi tarafından yetkili Cumhuriyet Savcılığında suç duyurusunda bulunmak ve çekin ödenmesinin durdurulması için hemen suç duyurusunda bulunulması gereklidir. Ayrıca çeki çalınan kişi tarafından hukuk mahkemesinde çekin iptali için çek zayi davası açılmalıdır.
• Çek kaybolduysa ve çekin çalınıp çalınmadığından emin olunamıyorsa çek çalınmış gibi hareket ederek suç duyurusunda bulunulması gereklidir. Ayrıca çeki kaybolan kişi hukuk mahkemesinde çekin iptali için çek zayi davası açılmalıdır.
• Çek yandıysa, tahrif olduysa, çek yırtıldıysa yani bir sebeple çek kullanılamaz hale geldiyse, bu durumda çekle ilgili savcılık süreci olmayacaktır. Zira bu durumda kötü niyetli bir kişinin eylemi söz konusu değil sadece çek bir sebeple kullanılamaz hale gelmiştir. Bu durumda hukuk mahkemesinde çekin iptali için çek zayi davası açılmalıdır.

ÇEKİ ÇALINAN KİŞİ NE YAPMALIDIR/ÇEKİM ÇALINDI NE YAPMALIYIM ?

Çek çalınmışsa, bu durumda çeki çalınan kişi yetkili Cumhuriyet Savcılığında suç duyurusunda bulunmak ve çekin ödenmesinin durdurulması için hemen suç duyurusunda bulunulması gereklidir. Ayrıca çeki çalınan kişi  hukuk mahkemesinde çekin iptali için çek zayi davası açılmalıdır.

Çek kaybolduysa, çekin çalınıp çalınmadığından emin olunamıyorsa çek çalınmış gibi hareket ederek suç duyurusunda bulunulması gereklidir. Ayrıca hukuk mahkemesinde çekin iptali için çek zayi davası açılmalıdır.

ÇEK İPTAL DAVASINI KİMLER AÇABİLİR ?

Çek iptal davasını sadece menfaat sahibi hamil açabilir. Bu kişi genelde lehine çek düzenlenen lehtardır. Ancak ticari hayatta bazen lehtar çeki cirolayıp üçüncü kişilere verebilmektedir. Bu durumda çeki son elinde bulunduran ciranta yani kendisine çek ciro edilerek teslim edilen kişi iptal davasını açabilir.

Çek iptal davası ya da diğer adıyla çek zayi davası açılmadan önce sürecin netleştirilmesi, ondan sonra dava aşamasına geçilmesi gereklidir. Aksi halde çek iptal davasında, mahkeme davacının hak sahibi olmadığı kanaatiyle davanın reddine karar verebilir ve telafisi imkansız zararların doğmasına yol açabilir.

BOŞ ÇEK YAPRAĞI YA DA KOÇANIN KAYBOLMASI DURUMUNDA ÇEK İPTALİ MÜMKÜN MÜDÜR ?

Boş çek yaprağı ya da koçanının kaybolması halinde çek iptali mümkün değildir. Zira boş çek koçanı kanunda tanımlanan unsurları ihtiva etmemektedir. Yani kanun nezdinde geçerli çek değildir. Dolayısıyla kanunla izin verilen çek zayi yani çek iptal davasının görülmesi mümkün değildir. Böyle bir dava açılması halinde, izah edilen nedenlerle açılan dava reddine karar verilecektir.

ÇEK İPTAL DAVASI NEDİR ?

Çek iptal davası, kanundaki şartlara sahip çekin herhangi bir nedenle hak sahibinin elinden rızası dışında çıkması halinde çekin iptali açılan davadır. Bu davada hak sahibi, belli şartları sağlayarak elinden rızası dışında çıkan çekin iptalini mahkemeden talep edebilir. Mahkeme ise şartların varlığı halinde çekin iptaline karar vermektedir. Bu durumda TTK madde 651’de aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

MADDE 651 – (1) Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir.

(2) Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.

ÇEK İPTAL DAVASI NE KADAR SÜRER ?

Çek iptal davası, davanın açıldığı mahkemenin iş yüküne, çalışma hızına ve dosyanın iyi takip edilip edilmemesine göre değişiklik göstermektedir. Ancak genel olarak iyi takip edilen bir dosyada, 6-8 aylık bir zaman diliminde tüm sürecin tamamlanması mümkün diyebiliriz.

ÇEK İPTAL DAVASINDA NE KADAR AVUKATLIK ÜCRETİ ÖDENİR ?

Çek iptal davasında iki yargılama masrafı ortaya çıkmaktadır.

Bunlardan ilki mahkeme harçları, ilan giderleri ve teminat bedeli. Yargılama gideri davanın açıldığı tarihteki harç miktarlarına ve ilan ücretlerine göre değişiklik göstermektedir.

İkinci yargılama gideri ise avukatlık ücretidir. Avukatlık ücreti, davanın açıldığı tarihteki avukatlık asgari ücret tarifesinin altında kalmamak kaydıyla belirlenmektedir. Bu husustaki detaylı yazımızı buradan okuyabilirsiniz.

Bu sebeple çek iptal davasında ne kadar avukatlık ücreti ödenir sorusuna, davanın açıldığı tarihe göre cevap verilmesi doğru olacaktır.

Selçuklu Hukuk Bürosu olarak ticaret ve şirketler hukukunda (şirket avukatı olarak) verilen hizmetlerimize buradan ulaşabilirsiniz.

The post ÇEKİ KAYBEDEN KİŞİ NE YAPMALIDIR/ÇEK KAYBOLMASI DURUMUNDA NE YAPILIR ? ÇEK İPTALİ NEDİR ? appeared first on Selçuklu Hukuk Bürosu.

Franchise veya franchising terimi; Fransızcada özgür, bağımsız anlamlarına gelen “franche” kelimesine dayanmaktadır.

Franhise sistemi sanayi devrimiyle birlikte üretimin fazlalaşması ve ekonominin global olarak büyümesi sonucunda ortaya çıkmıştır. Franchise sözleşmesi, firmaların pazarladığı hizmet veya ürünü aynı standartlarda ve markalarının kurumsal görünürlüğü altında birçok yerde satışa sunarak markanın güçlendirilmesini ve ekonomik gelirlerinin artırılmasını hedeflemeleri neticesinde tüm dünyada yaygın şekilde kullanılan sözleşme türlerindendir.

Franchising sisteminin veya françhise sözleşmesinin temelini, sürümü sağlama ve arttırma amacına yönelik olarak kurulan bir işletme modelinin, kullanılmasına ve geliştirilmesine yönelik bir işbirliği oluşturmaktadır.

Hukukumuzun uygulamasına göre Franchasing sistemini, bir ürün veya hizmetin imtiyaz hakkına sahip tarafın belirli bir süre şart ve sınırlamalar dahilinde işin yönetim ve organizasyonuna ilişkin bilgi ve destek sağlamak suretiyle imtiyaz hakkına konu ticari işleri yürütmek üzere ikinci tarafa verdiği imtiyazdan doğan uzun dönemli ve sürekli bir iş ilişkileri bütünü olup, birbirinden bağımsız iki taraf arasında meydana getirilen sözleşmesel ilişki olarak tanımlayabiliriz.

Françhise anlaşmaları, malların veya hizmetlerin dağıtımında kullanılacak olan, özellikle marka, işaret gibi fikri haklarla ve know-how ‘la ilgili lisanslar içerirler. Fikri hak ve know how lisanslarına ek olarak françhise veren genellikle sözleşme süresinde franchise alana ticari ve teknik yardım sağlar. Lisanslar ve yardımlar franchise paketinde iş metodunun tamamlayıcı parçalarıdır. Bu unsurlar karşılığında franchise alan tarafından franchise verene bir franchasing ücreti ödenir. Franchising, franchise verenin sınırlı bir yatırımla ürünleri için yeknesak bir dağıtım ağı kurmasını mümkün kılar, diğer taraf ise markanın bilinirliği ve müşteri potansiyelinden yararlanmaktadır. Örneğin, Starbucks vermiş olduğu franchise ile ağını genişletirken Starbucks franchise sözleşmesine taraf olan franchise alan kişi de bu markanın bilinirliği ve müşteri potansiyelinden yararlanmaktadır.

FRANCHİSE SÖZLEŞMESİNİN ESASLI UNSURLARI

Aşağıda, françhise sözleşmesinde tarafların yükümlülükleri ve sözleşmenin esaslarını oluşturan borçlar kısaca belirtilmiştir. Bunlar Franchise sözleşmesinin esaslı unsurlarıdır.

• Franchise verenin, fikrî ve sınai unsurları franchise alana kullandırma

Franchise sözleşmesinin esaslı unsurlarından ilki, sözleşmenin konusu olan franchise sistemini meydana getiren fikrî ve sınai unsurlarının diğer tarafın kullanımına sunulmasıdır. Bunun içine marka, işletme adı, işletmeyi ve ürünleri diğerlerinden ayırt etmeye yarayan logo ve benzeri tanıtıcı işaretler ile özgün üretim, pazarlama ve işletim teknikleri girmektedir.

• Franchise sistemini destekleme ve ücret ödeme borçları

Franchise alanın, sistemin gelişmesine ve sürümü arttırmaya yönelik ticari faaliyetini sadakat ve özen yükümlülüğüne uygun olarak gerçekleştirmesi ve faaliyet sonucunda franchise verene ücret ödemesi franchasing sisteminin diğer esaslı unsurudur.

Sözleşme konusu fikrî ve sınai hakların kullanımı, franchise alan bakımından hem bir hak hem de bir borçtur.

• Tarafların anlaşması

Her sözleşmenin ana unsuru karşılıklı anlaşmadır. Franchise sözleşmelerinin hayata geçebilmesi için sözleşme taraflarının şartlarda ve sözleşme içeriğinde anlaşması gereklidir.

FRANCHİSE (FRANCHASİNG VEYA FRANÇHİSE) SÖZLEŞMESİ NASIL DÜZENLENİR

Hukuki işlemlerde şekil şartı, kanun hükmü ya da sözleşmeyle irade beyanın ortaya çıkışı (yazılı-noter veya tapu huzurunda yapılması gibi) bir şekle bağlanmışsa, bu şekilde yapılması zorunludur. Ancak genel kural olarak sözleşmeler şekle bağlı değildir. Bunun sonucu olarak herhangi bir sözleşme için kanunda şekil şartı ön görülmemişse sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Şekle bağlanmış bir sözleşme, şekil şartı yerine getirilmeden yapılırsa kesin hükümsüzlükle sonuç doğurmayacaktır.

Franchise sözleşmesi, herhangi bir kanun hükmünde geçerlilik şekline bağlanmamıştır. Ancak sözleşme içeriğinde yer alan diğer unsurlarda kanunda belirlenen şekil şartı var ise sözleşmenin bu şartlara uygun olarak düzenlenmesi gereklidir.

Franchasing sözleşmelerinin içinde yer alan ve nerdeyse tüm franchasing sözleşmelerinin esaslı unsuru olan fikri ve sinai hakların kullandırılması yani tescilli bir marka üzerindeki hakların kullandırılması ilgili mevzuat ( 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname) uyarınca yazılı şekle tabidir.

Bu sebeple françhise sözleşmelerinin büyük çoğunluğu marka kullanım hakkını da kapsadığı için franchise sözleşmesinin, geçerli olabilmesi için yazılı şekilde kurulması zorunludur. Ancak Yargıtayın bu husustaki uygulamasında henüz bir netlik bulunmamaktadır, yazılı şekil şartının olup olmayacağı hususunda hakkın kötüye kullanımının da dikkate alınması gerektiği belirtilmektedir.

Bu sebeple franchasing sözleşmesinin esaslı unsurlarından birinin şekil şartına bağlı olması hâlinde, tüm sözleşmenin bu şekil şartına uyularak yapılmasını tavsiye etmekteyiz. Yine taraflar arasında olası ihtilafların ispatı ve taraf yükümlülüklerinin net şekilde belirlenebilmesi için sözleşmenin yazılı olarak yapılması oldukça önemlidir.

FRANCHİSE SÖZLEŞMESİ İÇERİĞİ VE DEĞİŞİKLİK

Franchise sözleşmesinin içeriği sistemin faaliyet göstereceği sektöre, markanın kurumsallığına ve beklentilerine, tarafların ekonomik gücüne ve birçok diğer etkenlere göre değişiklik göstermektedir. Her bir sözleşmenin bu kapsamda ihtiyaca uygun olarak ve ayrıntıları düşünülerek hazırlanması gereklidir.

Bu sebeple franchise veren firmalar, oluşturmayı düşündükleri sistemin ve ticari ağın detaylarını, olası ihtilaf veya sorunları belirleyerek sözleşmelerini hazırlamaktadır. Sözleşme hazırlanırken markanın maddi ve manevi değerleri ile kurumsal kimliğine uygun olmasının yanında ticari hayatta da uygulanabilir olmasına dikkat edilmektedir.

Sözleşmenin ilk kuruluş aşaması fazla detay gerektirdiği ve sistemin faaliyetinin aynı standartta olması için franchasing veren firmaların birçoğu önceden hazırlanmış yazılı sözleşmelerin imzalanmasını ve kendi şartlarının kabul edilmesi talep etmektedirler. Bu yöntemle hem zaman kazanmakta hem de franchise alan tarafa karşı kendi çıkarlarını korumayı amaçlamaktadırlar. Franchise sözleşmesinin alan tarafı, bu durumu çoğu zaman değiştirememekte ya da çok az müdahale edebilmektedir.

Ancak franchise veren tarafın önceden ve tek taraflı olarak hazırladığı sözleşme hükümleri, genel işlem koşulu teşkil etmektedir. Genel işlem koşulu Türk Borçlar Kanunda düzenlenmiştir. Kanuna göre; bir sözleşme ilişkisinde genel işlem koşulu kullanılması ve taraflar arasında bu koşullar sebebiyle bir uyuşmazlık çıkması halinde, sözleşmeye hâkim tarafından müdahale edilebilir ve bazı hükümler sözleşmeden çıkarılabilir ya da geçersizliğine hükmedilebilir.

Franchise sözleşmesinin veren tarafının, bu durumu dikkate alarak genel işlem koşulunu yasaya uygun hale getirmek için, sözleşmenin diğer tarafına bilgilendirme yapması gerekmektedir.  Ancak bu durum yasal hale gelmesi; sözleşmenin yapılması sırasında düzenleyenin karşı tarafa, bu koşulların varlığı hakkında açıkça bilgi verip, bunların içeriğini öğrenme imkanı sağlamasına ve karşı tarafın da bu koşulları kabul etmesine bağlıdır. Aksi takdirde, genel işlem koşulları yazılmamış sayılır.

Yapılan bilgilendirmenin açık olması aranmaktadır. Dolayısıyla genel işlem koşulları hakkında örtülü olarak bilgi verildiği ya da franchise alanın bir şekilde bilgi sahibi olduğu ileri sürülerek sorumluluktan kurtulma imkânı yoktur.

Bu hususta bilgilendirme yapıldığı ve bilgilendirmenin kanun aradığı şekilde olduğunun ispat yükü franchise verene aittir.

Bu sebeplerle sözleşmelerin düzenlenmesi ve ön görüşmeler aşamasında profesyonel destek alınması, olası hak kayıplarının ve ihtilafların önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir.

FRANCHİSE VERENİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ

Tüm sözleşmelerde olduğu franchasing sözleşmelerinde de tarafların belli hak ve yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu kapsamda franchise veren tarafın sorumlulukları aşağıda başlıklar halinde yazılmıştır.

• Franchise alanı bilgilendirme
• Franchise alanı destekleme
• Franchise konusu oluşturan markanın ve kurumsal yapının kullandırılması
• Tedarik sağlama

FRANCHİSE ALANIN SORUMLULUKLARI

Franchise alan tarafın sorumlulukları başlıklar halinde belirtilmiştir.

• Françhise sistemini destekleme ve gelişimine katkı sağlama
• İşlemlerini sadakat ve özenle yerine getirme
• Tedarik anlaşmasına uygun hareket etme
• Bölgesel faaliyet anlaşmasına uygun hareket etme
• Pay ödeme

SELÇUKLU HUKUK BÜROSUNUN SÖZLEŞME VE ŞİRKET AVUKATI OLARAK FAALİYETLERİ

Selçuklu Hukuk Bürosu, hem sözleşme avukatı hem de şirket avukatı olarak şirketlere ve şahıslara, ulusal ve uluslararası hukuka uygun olarak sözleşmelerin hazırlanması, hazırlanmış olan sözleşmelerin incelenmesi veya tadil edilmesi, yeni sözleşmeler yapılması ve sözleşmelerin yapılması ile ilgili müzakerelere katılma, ön protokol hazırlama gibi konularda hukuki destek vermekte ayrıca şirketlere yönelik bu genel sözleşmelerin yanında, uzlaşma , gayrimenkul alım satımı gibi değişik sözleşmelere ilişkin olarak da sözleşme hukukunda Ankara ve diğer tüm illerde müvekkillerine hukuki destek sağlamaktadır. Sözleşmelerle ilgili sözleşme hukuku hizmetlerimize buradan ulaşabilirsiniz.

Selçuklu Hukuk Bürosu, şirket avukatı olarak şirketlere veya gerçek kişi tacirlere danışmanlık hizmeti kapsamında her türlü hukuki hizmeti sunmaktadır. Sorunların çözümünde ticari işletmenin ya da şirketin menfaatleri gözetilerek en uygun ve en doğru çözüm yolları sunulmaya çalışılmaktadır. Şirket avukatı olarak sunulan hizmetlere ve detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Av. Arb. Yücel İBİCİ

The post FRANCHİSE (FRANCHİSİNG) NEDİR – FRANCHİSE SÖZLEŞMESİ appeared first on Selçuklu Hukuk Bürosu.